Lean Healthcare raz jeszcze
Jako że nie zgadzam się do końca z powszechnie rozpowszechnianą tezą, że standard opieki zdrowotnej można w Polsce poprawić wyłącznie poprzez dosypanie pieniędzy, choć bez wątpienia jest to potrzebne, chciałbym jeszcze podrożyć temat Lean Healthcare.
Początek stosowania metodyki Lean w służbie zdrowia to początek obecnego wieku, kiedy została ona zaadaptowana w pionierski sposób przez szereg szpitali z USA, Australii i Europy. W 2007 odbył się Global Lean Healthcare Summit w Wielkiej Brytanii, gdzie instytucje te podzieliły się swoimi doświadczeniami i spotkało się to z dużym zainteresowaniem oraz wpłynęło na popularyzację metodyki Lean Healthcare. Na przestrzeni już prawie dwóch dekad sygnalizowane jest sporo doświadczeń, gdyż Lean stosowana jest w różnych obszarach i na różnych poziomach organizacji, od klinik i oddziałów do całych szpitali, a nawet całych systemów ochrony zdrowia. Oto garść z nich.
Lean Healthcare – możliwe do wdrożenia również w Polsce
Po pierwsze wydaje się, że pomimo różnic kulturowych istnieje możliwość skutecznej adaptacji technik Lean Manufacturing do Lean Healthcare. Oczywiście istotna jest elastyczność podejścia oraz elastyczność konsultantów, ale praktyczne doświadczenia świadczą o tym, że skuteczne wdrożenie Lean pozwala na zwiększenie jakości i bezpieczeństwa usług, zwiększenie zadowolenia pacjenta poprzez zmniejszenie kolejek oraz lepszą jakość, przy jednoczesnym lepszym wykorzystaniu zasobów i zwiększeniu produktywności zespołów. Szczególnie ostatni aspekt może być bardzo interesujący w kontekście aktualnej sytuacji służby zdrowia w Polsce.
Po drugie Lean koncentruje się na rozwoju kompetencji i efektywności pracy zespołów pierwszoliniowych (lekarzy, pielęgniarek, personelu pomocniczego), a więc tych zasobów, co do których istnieje duże zapotrzebowanie i równie duże braki (o czym świadczą doniesienia prasowe o zamykaniu jednostek ze względu na brak personelu). Metodyka Lean pozwala nie tylko na zwiększenie efektywności pracy posiadanych specjalistów poprzez szerokie stosowanie standaryzacji pracy i ciągłego doskonalenia, ale równocześnie wpływa na zwiększenie satysfakcji i zadowolenia z wykonywanych obowiązków.
Kluczowe jest całościowe podejście do tematu
Po trzecie bardzo istotne jest całościowe podejście do optymalizacji procesów poprzez analizę całego strumienia wartości od momentu rejestracji pacjenta do zakończenia leczenia. Konieczna jest koordynacja wszystkich tych wysiłków i zgodnie z jednym z pryncypiów Lean spojrzenie na cały proces okiem klienta/pacjenta. Kluczem do właściwego zarządzania przepływem pracy wzdłuż całego procesu jest oczywiście właściwa wizualizacja i zbalansowanie procesu, być może przy wykorzystaniu metodyk stosowanych również w obszarach Lean Office.
Po czwarte jak wiadomo transformacja Lean jest istotną zmianą kulturową i nie inaczej musi być w służbie zdrowia. Wymusza to nie tylko zmiany organizacyjne związane ze stosowaniem innych technik organizacji pracy i być może korekty struktury organizacyjnej, ale również gruntownej korekty metod zarządzania przez menedżerów wyższego szczebla. Ich zaangażowanie w rozwiązywanie problemów, eliminowanie przeszkód, właściwe motywowanie i coachowanie zespołów do ciągłego rozwiązywania problemów jest kluczowe.
Lean Healthcare w ochronie zdrowia
Jak widać przedstawione doświadczenia nie muszą pociągać za sobą istotnych inwestycji. Nie twierdzę, że można je przeprowadzić zupełnie bezkosztowo, bo to nie jest prawda. Z drugiej strony chciałbym tylko podkreślić, że podnoszenie jakości ochrony zdrowia to nie tylko domena dosypania pieniędzy. Zresztą jeżeli do nieefektywnego systemu dodamy pieniędzy to tylko więcej będzie do nieproduktywnego wydawania. Tutaj nie ma dylematu co było pierwsze – jajko czy kura. System trzeba doskonalić już, bezzwłocznie, w mojej opinii przyjmując jako ogólnosystemową strategię zastosowanie Lean Healthcare.